Wat is knieartrose?
De meeste mensen zullen op een bepaald moment in hun leven kniepijn krijgen, vooral als je sport of zware activiteiten onderneemt. Een veel voorkomende, oorzaak van gewrichtspijn is knieartrose, ook wel osteoartrose (OA) of gewrichtsslijtage genoemd. Knieartrose is een (pijnlijke) slijtage van het kraakbeen in het kniegewricht.
Bij knieartrose gaat de kwaliteit van het kraakbeen achteruit; het wordt dunner en zachter. Dit leidt tot vervorming van het bot direct onder het kraakbeen. Hierdoor ontstaan er knobbels, wat we osteofyten noemen. Door deze knobbels kan het gewricht vaak moeilijker bewegen en bewegingen zoals lopen, opstaan uit een stoel of een trap op- of aflopen lukken niet meer zonder dat je pijn ervaart.
Vroeger dacht men dat knieartrose een aandoening aan alleen het kraakbeen was, terwijl we nu weten dat het juist een aandoening aan het hele gewricht is. Dit proces van slijtage kan in alle gewrichten optreden, maar er zijn gewrichten waarin artrose vaker voorkomt zoals knieën, heupen, lage rug of de gewrichten in de handen.
Oorzaken van knieartrose
Artrose komt over het algemeen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, maar daarnaast zijn er meerdere factoren die artrose kunnen veroorzaken. Ook kan de snelheid waarmee de klachten verergeren beïnvloed worden door deze factoren. De meest voorkomende factoren worden hieronder opgesomt.
Overgewicht
Overgewicht is een van de grootste risicofactoren voor knieartrose. Het versnelt de afbraak van het kraakbeen en zorgt voor extra veel belasting van de kniegewrichten. Het is daarom erg belangrijk, zeker wanneer je knieartrose hebt, dat je blijft bewegen en gewicht verliest.
Eerder knieletsel
Eerder letsel aan de knie, met name aan de gewrichtsbanden, kan ertoe leiden dat de afbraak van het kraakbeen eerder begint of sneller verloopt. Mensen die bijvoorbeeld hun voorste kruisband hebben gescheurd in het verleden lopen 50% meer risico om knieartrose te ontwikkelen.
Leeftijd
De geleidelijke afbraak van het kraakbeen in de knie is vaak het gevolg van het normale verouderingsproces.
Familiegeschiedenis
Wanneer artrose vaker voorkomt in je familie, is de kans groter dat je zelf ook artrose ontwikkelt.
Symptomen van artrose in de knie
Bij knieartrose komen de botten met elkaar in contact, doordat het tussenliggende kraakbeen beschadigd, versleten of verdund is. Ook voelt het gewricht stijf aan wanneer je een tijdje stilzit en wordt het steeds lastiger om je knie (volledig) te buigen of strekken. Hierdoor kunnen de volgende symptomen optreden:
- Pijnlijke en gevoelige gewrichten
- Stijve gewrichten en daardoor moeilijker bewegen
- Dikke gewrichten
- Pijn en klachten worden langzaam erger
- Stijve gewrichten in de ochtend
- Knarsende gewrichten bij bewegen
Wanneer je last hebt van je knie, bovenstaande symptomen herkent, maar nog geen diagnose hebt, is het verstandig om met je huisarts hierover in gesprek te gaan. Vervolgens ga je samen met je huisarts op zoek naar een oplossing.
De verschillende stadia van knieartrose
Wanneer de huisarts knieartrose vermoedt, word je doorverwezen naar een orthopedisch chirurg. Hij of zij kan dan officieel de diagnose knieartrose (of gonartrose – gon geeft aan dat het gaat om artrose in de knie) stellen.
Unicompartimentele gonartrose is de officiële naam voor artrose in de knie, die zich aan één kant van de knie bevindt; de binnenkant (mediaal) of de buitenkant (lateraal).
Er zijn verschillende stadia waarin de knieartrose zich kan bevinden; van een beginnend stadium van slijtage van het kraakbeen tot een vergevorderd stadium, waarbij er sprake is van ernstige slijtage van het kraakbeen en dus ernstige artrose.
Artrose is een chronische, degeneratieve aandoening. Dat betekent dat het kraakbeen in de loop van de tijd geleidelijk verslechtert. In een vroeg stadium van artrose zul je merken dat je al vaker met activiteiten moet stoppen of bijvoorbeeld minder moet gaan werken vanwege het ongemak en de pijn. In een meer gevorderd stadium van artrose in de knie heb je gewoonlijk veel en continu pijn en is de knie stijf.
Kun je knieartrose genezen?
Artrose is niet te genezen. Het is een aandoening die alleen maar erger wordt wanneer je niks doet. Dit betekent echter niet dat er niks aan te doen is. Een gezonde leefstijl kan je aanzienlijk ondersteunen en je verder op weg helpen. Zoals je al eerder gelezen hebt is overgewicht een van de grootste risicofactoren bij knieartrose. Het versnelt de afbraak van het kraakbeen en zorgt voor extra veel belasting van de kniegewrichten. Het is daarom erg belangrijk, zeker wanneer je knieartrose hebt, dat je blijft bewegen en wanneer nodig gewicht verliest.