Wat zijn de onderdelen van een prothesebeen?
Kom meer te weten over de verschillende onderdelen van een prothesebeen en hoe ze samen werken om je na een amputatie te helpen een grotere mobiliteit te bereiken.
Als je het gebruik van een prothesebeen overweegt of als men je al een prothesebeen heeft voorgeschreven, zul je waarschijnlijk veel vragen hebben over hoe een prothesebeen werkt! Lees verder om meer te weten te komen over de verschillende onderdelen van een prothesebeen en hoe ze samen werken.
Prothese en prothesebeen
De eerste term waarmee je vertrouwd moet raken is “prothese”. Een prothese (meervoud: prothesen) is een kunstmatig lichaamsdeel dat een lichaamsdeel vervangt dat als gevolg van een trauma, ziekte of aangeboren aandoening verloren is gegaan. De onderdelen van een prothese hangen af van het lichaamsdeel die het vervangt. Bijvoorbeeld, als de prothese een been vervangt, kun je het een prothesebeen noemen.
Koker
De koker verbindt je restledemaat met je prothesebeen en vormt de basis van je prothesebeen. Een goede pasvorm zorgt ervoor dat je comfortabel en goed kunt functioneren.
Omdat geen twee restledematen hetzelfde zijn, wordt de koker op maat gemaakt om aan te sluiten op de vorm van je restledemaat en om tegemoet te komen aan persoonlijke verschillen qua vorm en huidpatronen.
Liner
De liner dient als een beschermlaag tussen je huid en de koker. Omdat de koker en ophanging essentieel zijn voor het effectief functioneren van een prothesebeen, het is extreem belangrijk om de juiste liner uit te zoeken.
Er zijn drie belangrijkste manieren om een liner aan je koker te hechten:
- Locking liner: een pin aan het uiteinde die zichzelf vastklikt in de koker
- Cushion liner: een extra laag aangebracht over de liner en koker
- Seal-in liner: een vacuüm systeem met een luchtdichte afsluiting
Protheseknie
Afhankelijk van de amputatiehoogte, kan een protheseknie deel uitmaken van je prothesebeen.
Een protheseknie bootst de functie van een biologische knie na door te zorgen voor veiligheid, symmetrie en vloeiende beweging bij het lopen. Een prothesebeen zorgt ook voor stabiliteit bij het staan en een bewegingsbereik dat zitten en knielen mogelijk maakt.
Omdat de knie een van de meest complexe gewrichten in het menselijke lichaam is, kan het ontwerpen van een prothese die als een biologische knie functioneert een uitdaging zijn. Als het ontwerp jou als prothesedrager dwingt om op een onnatuurlijke manier te lopen, kan je hierdoor rug- en heuppijn ervaren. Of als de knie niet aan jouw fysieke eisen voldoet, kan je hierdoor vallen. Protheseknieën kunnen worden opgedeeld in mechanische en bionische (geautomatiseerde) knieën.
Overleg met je instrumentenmaker zodat je protheseknie comfort en functionaliteit biedt en aan je mobiliteitsbehoeften voldoet.
Prothesevoet
Een prothesevoet bootst de functie van een biologische voet na door te zorgen voor een stabiel steunpunt. Een prothesevoet is gemaakt om te lopen op verschillende terreinen en stelt je in staat om op een natuurlijke en symmetrische manier te lopen. De voet, het belangrijkste protheseonderdeel, vangt de schokken op die het gevolg zijn van het in contact komen met de ondergrond. Er is een breed scala aan prothesevoeten verkrijgbaar om tegemoet te komen aan jouw levensstijl en persoonlijke wensen.
Adapters
Een adapter is een protheseonderdeel dat de belangrijkste onderdelen, zoals de liner, knie en voet met elkaar verbindt. Adapters kunnen variëren van onderdelen zoals een eenvoudig buisje tot een uitstootventiel in een vacuümsysteem.
Cosmese
Een cosmese is een levensecht omhulsel dat gemaakt is van bijvoorbeeld siliconen of pvc. Een cosmese is bedoeld om het uiterlijk van een biologische ledemaat na te bootsen - compleet met sproeten, aderen, haar en zelfs tatoeages. Een cosmese kan de protheseonderdelen ook beschermen tegen de elementen.
Sommige soorten cosmesen zijn kant-en-klaar, maar voor een echt realistisch uiterlijk dient een cosmese op maat te worden gemaakt door een instrumentmaker die in dit aspect van prothese is gespecialiseerd.
Het gebruik van een cosmese is een persoonlijke keus. Je zult het voordeel van het uiterlijk van een cosmese moeten afwegen tegen de extra kosten en mogelijke gevolgen voor de functionaliteit wanneer je besluit om er al dan niet een te dragen.
Gespecialiseerde onderdelen
De prothesetechnologie heeft veel vooruitgang geboekt door mensen die een amputatie hebben ondergaan te helpen om een grotere mobiliteit te bereiken. Een aantal van de meest geavanceerde prothesen, zoals bionische prothesen, heeft ingebouwde microprocessors en kunstmatige intelligentie die zich automatisch aan verschillende terreinen aanpassen en zich in real time aan je loopsnelheid en -stijl aanpassen.
Hoewel dezelfde prothese voor een uiteenlopende reeks activiteiten gebruikt kan worden, zoals wandelen, joggen en fietsen, vragen andere activiteiten, zoals sprinten, langeafstandslopen en zwemmen, om een gespecialiseerde prothese. Als je van plan bent om regelmatig te gaan joggen, hardlopen of sprinten, is het beter om onderdelen te gebruiken die daartoe zijn gemaakt, zoals onze Cheetah blade.
Een recente innovatie van Össur is een unieke sportblade genaamd Cheetah. De vorm van deze sportprothese is geïnspireerde op de biologische vorm van een Cheetah (jachtluipaard) been. Hoewel de Cheetah Xplore voornamelijk bedoeld is voor dagelijks gebruik, stelt deze prothesevoet je in staat om aan verschillende sporten en activiteiten deel te nemen zonder van prothesebeen te hoeven veranderen. Naast de Cheetah Xplore zijn er ook andere Cheetah sportblades beschikbaar. Jouw persoonlijke activiteitsniveau bepaald of en welke sportblade het meest geschikt is voor jou.
Door je ambities en levensbehoeften openlijk met je instrumentmaker te bespreken terwijl je op de hoogte blijft van nieuwe technologie, kun je er zeker van zijn dat je de vruchten van de nieuwste technologie plukt.
We hopen dat deze beschrijvingen je zullen helpen om inzicht te krijgen in dit nieuwe onderdeel van je dagelijks leven. Zorg dat je de specialisten met wie je werkt altijd vraagt naar je nieuwe prothesebeen en hoe deze werkt. Het is een goede manier om vertrouwd aan je nieuwe leven met een prothesebeen te beginnen.